97人人操人人叉|色五月婷婷俺也去|久热福利在线视频|国产一区在线资源|日本无遮挡一区三区|操碰免费在线播放|国内A片成人网站|黄片无码大尺度免费看|欧美亚洲一二三区|8090碰人人操

《論語·述而第七》

真水無味

<p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">《論語·述而第七》 記錄孔子的自我剖白,"述而不作""默而識(shí)之"體現(xiàn)其文化傳承觀與教育理念。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">7·1 子曰:“述而不作,信而好古,竊比于我老彭?!?lt;/span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">注釋</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 述:傳承;作:創(chuàng)新;老彭:商代賢大夫。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 朱熹:“孔子刪述六經(jīng),皆傳舊章,謙言不敢自專?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">譯文: 孔子說:“傳承而不妄自創(chuàng)新,深信并熱愛古代文化,我私下自比老彭?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">啟示:文化傳承需尊重傳統(tǒng),不輕易割裂歷史。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"><span class="ql-cursor">?</span>現(xiàn)代引用:非遺保護(hù)遵循原真性原則(如古琴藝術(shù)傳承),科技公司繼承經(jīng)典設(shè)計(jì)(如保時(shí)捷911車型迭代)。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">7·2 子曰:“默而識(shí)之,學(xué)而不厭,誨人不倦,何有于我哉?”</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">注釋</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 識(shí)(zhì):牢記;何有:對(duì)我有何難? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 程頤:“此孔子自謙之辭,實(shí)乃圣人之常行?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">譯文: 孔子說:“靜默牢記所學(xué),學(xué)習(xí)永不滿足,教導(dǎo)不知疲倦,這些我做到了哪些呢?” </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">啟示:終身學(xué)習(xí)與奉獻(xiàn)是智者的日常。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">現(xiàn)代引用:教師終身備課(如于漪語文教學(xué)法),企業(yè)家持續(xù)學(xué)習(xí)(如馬斯克跨領(lǐng)域讀書)。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">7·3 子曰:“德之不修,學(xué)之不講,聞義不能徙,不善不能改,是吾憂也?!?lt;/span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">注釋</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 徙:遷移,指踐行;憂:擔(dān)憂。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 張居正:“此四者,乃修己治人之切務(wù),故孔子憂之?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">譯文: 孔子說:“不修德行、不講學(xué)問、見義不為、有過不改,這些是我所憂慮的?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">啟示:自我完善的四大核心維度。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">現(xiàn)代引用:企業(yè)建立“道德合規(guī)部”(如谷歌AI倫理委員會(huì)),個(gè)人年度制定成長(zhǎng)計(jì)劃(如德行、技能雙提升)。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">7·4 子之燕居,申申如也,夭夭如也。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">注釋</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 燕居:閑居;申申:舒展;夭夭:和悅。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 朱熹:“圣人動(dòng)靜從容,無一時(shí)不中禮?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">譯文:孔子閑居時(shí),儀態(tài)舒展安詳,神色和悅自然。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">啟示:內(nèi)外合一的修養(yǎng)境界。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">現(xiàn)代引用:現(xiàn)代人通過冥想保持心性平和(如喬布斯禪修習(xí)慣),職場(chǎng)精英平衡工作與生活(如“午間瑜伽”文化)。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">7·5 子曰:“甚矣吾衰也!久矣吾不復(fù)夢(mèng)見周公!”</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">注釋 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 周公:孔子理想中的禮制典范。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 程頤:“孔子嘆己志未伸,而衰老已至。” </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">譯文: 孔子嘆道:“我衰老得厲害!許久未夢(mèng)見周公了!” </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">啟示:理想未竟的遺憾與堅(jiān)守。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">現(xiàn)代引用:創(chuàng)業(yè)者面對(duì)年齡焦慮仍堅(jiān)持理想(如褚時(shí)健74歲再創(chuàng)業(yè)),科學(xué)家晚年仍致力研究(如屠呦呦青蒿素后續(xù)研究)。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">7·6 子曰:“志于道,據(jù)于德,依于仁,游于藝。”</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">注釋</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 游于藝:精通六藝(禮、樂、射、御、書、數(shù))。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">朱熹:四者為本末先后之序,不可偏廢。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"><span class="ql-cursor">?</span>譯文:孔子說:“立志求道,立足德行,依憑仁愛,游習(xí)六藝?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">啟示:全面發(fā)展的教育理念。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">現(xiàn)代引用: 通識(shí)教育課程設(shè)計(jì)(如哈佛核心課程),企業(yè)培訓(xùn)“硬技能+軟實(shí)力”并重(如騰訊“活水計(jì)劃”)。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">7·7 子曰:“自行束脩以上,吾未嘗無誨焉?!?lt;/span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">注釋</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 束脩(xiū):十條干肉,象征拜師禮。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 張居正:“孔子有教無類,不論貧富皆可學(xué)?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">譯文: 孔子說:“凡主動(dòng)以薄禮求學(xué)者,我從未不教導(dǎo)?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">啟示:教育平等,無分貴賤。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">現(xiàn)代引用: 在線教育平臺(tái)降低學(xué)習(xí)門檻(如Coursera免費(fèi)課程),公益組織推動(dòng)鄉(xiāng)村教育(如“美麗中國(guó)”支教項(xiàng)目)。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">7·8 子曰:“不憤不啟,不悱不發(fā)。舉一隅不以三隅反,則不復(fù)也。”</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">注釋 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 憤:苦思不解;悱(fěi):欲言不能。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 程頤:?jiǎn)l(fā)式教學(xué),重在學(xué)生主動(dòng)思考。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"><span class="ql-cursor">?</span>譯文:孔子說:“不到苦思時(shí)不開導(dǎo),不到欲言時(shí)不啟發(fā)。舉一不能反三,便不再重復(fù)?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">啟示:教育需激發(fā)主動(dòng)性,避免填鴨式教學(xué)。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">現(xiàn)代引用:學(xué)校推行“翻轉(zhuǎn)課堂”(如學(xué)生課前預(yù)習(xí)+課堂討論),企業(yè)培訓(xùn)采用案例研討(如哈佛商學(xué)院案例法)。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">7·9 子食于有喪者之側(cè),未嘗飽也。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">注釋</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 側(cè):旁邊;飽:飽食。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 朱熹:“孔子體恤他人哀痛,故節(jié)制己身?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">譯文:孔子在喪者旁吃飯,從不吃飽。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">啟示:同理心是人際交往的基石。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">現(xiàn)代引用:心理咨詢師傾聽時(shí)保持共情(如危機(jī)干預(yù)技巧),管理者關(guān)懷員工情緒(如“心理健康日”制度)。</span></p><p class="ql-block"><br></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">7·10 子于是日哭,則不歌。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">注釋</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 是日:當(dāng)天;歌:唱歌。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 張居正:“圣人哀樂中節(jié),不輕浮其情?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">譯文:孔子若當(dāng)日哭泣過,便不再唱歌。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">啟示:情感表達(dá)需真誠(chéng)且有節(jié)制。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">現(xiàn)代引用:公眾人物在災(zāi)難日暫停娛樂活動(dòng)(如全國(guó)哀悼日),個(gè)人尊重他人情感空間(如朋友悲傷時(shí)避免玩笑)。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">7·11 子曰:“富而可求也,雖執(zhí)鞭之士,吾亦為之。如不可求,從吾所好?!?lt;/span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">注釋</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 執(zhí)鞭之士:低微職業(yè);所好:志趣。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 朱熹:“富若可求,雖賤職亦可為;若不可求,則安于道?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">譯文:孔子說:“財(cái)富若可正當(dāng)求得,即使做車夫我也愿意;若不可求,便遵從本心?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">啟示:追求財(cái)富需合乎道義,否則堅(jiān)守理想。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">現(xiàn)代引用:創(chuàng)業(yè)者通過合法途徑致富(如科技公司IPO),拒絕灰色收入(如公務(wù)員廉潔自律)。</span></p> <p class="ql-block">7·12 子之所慎:齊,戰(zhàn),疾。</p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">注釋</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 齊(zhāi):齋戒;戰(zhàn):戰(zhàn)爭(zhēng);疾:疾病。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 張居正:“三者關(guān)系生死存亡,故圣人慎之?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">譯文:孔子慎重對(duì)待三件事:齋戒、戰(zhàn)爭(zhēng)、疾病。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">啟示:敬畏生命與規(guī)則,決策需極度謹(jǐn)慎。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">現(xiàn)代引用: 企業(yè)重大決策前風(fēng)險(xiǎn)評(píng)估(如并購(gòu)盡職調(diào)查),政府防疫政策科學(xué)制定(如新冠疫情防控)。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">7·13 子在齊聞《韶》,三月不知肉味,曰:“不圖為樂之至于斯也?!?lt;/span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">注釋</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">《韶》:舜帝樂舞;三月:泛指長(zhǎng)期。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 程頤:“孔子感韶樂盡善盡美,故忘身外之物?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">譯文:孔子在齊國(guó)聽《韶》樂后,長(zhǎng)期沉醉,嘆:“未料音樂能美至此!” </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">啟示:藝術(shù)與精神追求可超越物質(zhì)享受。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"><span class="ql-cursor">?</span>現(xiàn)代引用:藝術(shù)家沉浸創(chuàng)作(如貝多芬作曲忘我),科技極客癡迷研發(fā)(如喬布斯設(shè)計(jì)iPhone)。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">7·14 冉有曰:“夫子為衛(wèi)君乎?”子貢曰:“諾,吾將問之?!比?,曰:“伯夷、叔齊何人也?”曰:“古之賢人也。”曰:“怨乎?”曰:“求仁而得仁,又何怨?”出,曰:“夫子不為也?!?lt;/span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">注釋</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 衛(wèi)君:衛(wèi)出公,父子爭(zhēng)位;怨:后悔。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 朱熹:“伯夷叔齊讓國(guó)求仁,孔子贊之,故知不助衛(wèi)君爭(zhēng)權(quán)?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">譯文:子貢以伯夷叔齊讓國(guó)之事探問,孔子贊其“求仁得仁”,暗示不助衛(wèi)君爭(zhēng)位。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">啟示:道德選擇高于權(quán)力爭(zhēng)奪。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">現(xiàn)代引用: 企業(yè)拒絕惡性競(jìng)爭(zhēng)(如行業(yè)價(jià)格戰(zhàn)),政治家以民生為先(如新加坡淡馬錫模式)。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">7·15 子曰:“飯疏食飲水,曲肱而枕之,樂亦在其中矣。不義而富且貴,于我如浮云?!?lt;/span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">注釋</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 疏食:粗糧;曲肱(gōng):彎臂為枕。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 張居正:“圣人之樂在道,不在外物?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">譯文:孔子說:“吃粗糧飲冷水,枕臂而眠,樂在其中。不義之富貴,于我如浮云?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">啟示:精神富足超越物質(zhì)匱乏。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">現(xiàn)代引用:學(xué)者甘守清貧(如張益唐破解數(shù)學(xué)難題),環(huán)保主義者簡(jiǎn)樸生活(如“零廢棄”運(yùn)動(dòng))。</span></p><p class="ql-block">---</p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">7·16 子曰:“加我數(shù)年,五十以學(xué)《易》,可以無大過矣?!?lt;/span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">注釋 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 《易》:《周易》,含哲理與變通之道。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 朱熹:“學(xué)《易》可明吉兇消長(zhǎng)之理,故能寡過。” </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">譯文:孔子說:“若多活幾年,五十歲學(xué)《易》,或可少犯大錯(cuò)?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">啟示:終身學(xué)習(xí)以完善自我。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">現(xiàn)代引用:企業(yè)家中年進(jìn)修(如馬云學(xué)習(xí)云計(jì)算),職場(chǎng)人學(xué)習(xí)新技能應(yīng)對(duì)變革(如AI技術(shù)培訓(xùn))。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">7·17 子所雅言,《詩(shī)》《書》、執(zhí)禮,皆雅言也。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">注釋 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 雅言:標(biāo)準(zhǔn)官話;**執(zhí)禮**:主持禮儀。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 程頤:“孔子重經(jīng)典與禮制,故用雅言以正其聲?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">譯文:孔子誦讀《詩(shī)》《書》、主持禮儀時(shí),皆用標(biāo)準(zhǔn)官話。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">啟示:尊重規(guī)范是文化傳承的基礎(chǔ)。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">現(xiàn)代引用: 國(guó)際會(huì)議使用通用語言(如聯(lián)合國(guó)官方語言),企業(yè)文件標(biāo)準(zhǔn)化(如ISO認(rèn)證體系)。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">7·18 葉公問孔子于子路,子路不對(duì)。子曰:“女奚不曰:‘其為人也,發(fā)憤忘食,樂以忘憂,不知老之將至云爾。”</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">注釋 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 葉公:楚國(guó)大夫;云爾:如此而已。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 張居正:“孔子自述其志學(xué)之樂,超然于年歲之外。” </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">譯文:孔子說:“你何不說:‘他發(fā)奮忘食,樂而忘憂,不覺衰老將至?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">啟示:熱愛可抵歲月漫長(zhǎng)。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">現(xiàn)代引用:科學(xué)家終身研究(如袁隆平水稻事業(yè)),創(chuàng)業(yè)者全情投入(如埃隆·馬斯克SpaceX)。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">7·19 子曰:“我非生而知之者,好古,敏以求之者也?!?lt;/span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">注釋</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 敏:勤勉;好古:鉆研古籍。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 朱熹:“孔子謙言己學(xué),勉人勤奮?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">譯文:孔子說:“我非天生有知,只是勤學(xué)古籍、努力探求?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">啟示:天賦不如勤奮,學(xué)習(xí)改變命運(yùn)。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">現(xiàn)代引用:普通人通過努力逆襲(如“小鎮(zhèn)做題家”),企業(yè)通過創(chuàng)新突破(如華為研發(fā)投入)。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">7·20 子不語怪、力、亂、神。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">注釋</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 怪:怪異;力:暴力;亂:悖亂;神:鬼神。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 程頤:“圣人教人務(wù)實(shí),不惑于虛妄。” </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">譯文:孔子不談怪異、暴力、叛亂、鬼神之事。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">啟示:理性務(wù)實(shí)是治學(xué)處世之本。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">現(xiàn)代引用:科普教育破除迷信(如反偽科學(xué)宣傳),政策制定基于數(shù)據(jù)(如大數(shù)據(jù)分析社會(huì)問題)。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">7·21 子曰:“三人行,必有我?guī)熝伞衿渖普叨鴱闹洳簧普叨闹!?lt;/span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">注釋</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 師:學(xué)習(xí)對(duì)象;改之:反省自身。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 朱熹:“學(xué)無常師,見賢思齊,見不賢內(nèi)省?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">譯文: 孔子說:“三人同行,必有我可師法者:學(xué)其優(yōu)點(diǎn),對(duì)照缺點(diǎn)自我改正?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">啟示:生活中處處是學(xué)習(xí)機(jī)會(huì)。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">現(xiàn)代引用:職場(chǎng)中“對(duì)標(biāo)學(xué)習(xí)”優(yōu)秀同事,個(gè)人通過社交媒體汲取多元觀點(diǎn)(如TED演講)。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">7·22 子曰:“天生德于予,桓魋其如予何?”</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">注釋</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 桓魋(tuí):宋國(guó)司馬欲害孔子。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 張居正:“孔子自信天命在身,故臨危不懼?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">譯文:孔子說:“天賦予我德行,桓魋能奈我何?” </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">啟示:信念與使命感是勇氣的源泉。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">現(xiàn)代引用:維權(quán)律師堅(jiān)守正義(如張思之),記者揭露真相不畏威脅(如普利策獎(jiǎng)得主)。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">7·23 子曰:“二三子以我為隱乎?吾無隱乎爾。吾無行而不與二三子者,是丘也。”</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">注釋</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 隱:隱瞞;與:展示。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 程頤:“孔子之道,皆在日常言行中,非有隱秘?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">譯文:孔子說:“你們以為我有所隱瞞嗎?我毫無隱藏,一切行為皆向你們公開,這就是我。” </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">啟示:教育者需以身作則,言行一致。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">現(xiàn)代引用:企業(yè)領(lǐng)導(dǎo)者透明管理(如OKR全員可見),教師公開教案與學(xué)生共享(如開源教育資料)。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">7·24 子以四教:文、行、忠、信。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">注釋</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 文:文獻(xiàn);行:實(shí)踐;忠:盡心;信:誠(chéng)信。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 朱熹:“四者相輔相成,缺一不可。” </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">譯文:孔子以四項(xiàng)內(nèi)容教學(xué):典籍、實(shí)踐、忠恕、誠(chéng)信。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">啟示:教育需理論與實(shí)踐、品德與知識(shí)并重。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">現(xiàn)代引用:高校“產(chǎn)學(xué)研結(jié)合”模式(如斯坦福與硅谷),企業(yè)培訓(xùn)“技能+價(jià)值觀”雙考核。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">7·25 子曰:“圣人,吾不得而見之矣!得見君子者,斯可矣?!弊釉唬骸吧迫?,吾不得而見之矣!得見有恒者,斯可矣。亡而為有,虛而為盈,約而為泰,難乎有恒矣。”</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">注釋</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 有恒:堅(jiān)持操守;泰:奢華。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 張居正:“世風(fēng)虛偽,故有恒者難得?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">譯文:孔子說:“圣人難見,能見君子即可;善人難見,能見持之以恒者即可。虛假充有、空虛充盈、貧窮充闊者,難有恒心?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">啟示:真實(shí)與堅(jiān)持是品德的試金石。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">現(xiàn)代引用:社交媒體反對(duì)“虛假人設(shè)”(如網(wǎng)紅打假行動(dòng)),企業(yè)倡導(dǎo)“長(zhǎng)期主義”(如亞馬遜虧損期堅(jiān)持投入)。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">7·26 子釣而不綱,弋不射宿。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">注釋 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 綱:大網(wǎng)捕魚;弋(yì):帶繩箭;宿:歸巢鳥。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 朱熹:“孔子取物有節(jié),不竭澤而漁?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">譯文:孔子釣魚不用大網(wǎng),射鳥不射巢中鳥。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">啟示:對(duì)自然需存敬畏與節(jié)制。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">現(xiàn)代引用:生態(tài)保護(hù)“可持續(xù)發(fā)展”(如禁漁期制度),企業(yè)環(huán)保責(zé)任(如特斯拉推動(dòng)清潔能源)。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">7·27 子曰:“蓋有不知而作之者,我無是也。多聞,擇其善者而從之,多見而識(shí)之,知之次也。”</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">注釋</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 作:創(chuàng)作;次:次于“生而知之”。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 程頤:“孔子重實(shí)證,反對(duì)無知妄作。” </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">譯文:孔子說:“有人無知卻妄作,我不是。我多聞?chuàng)裆?、多見牢記,這是次一等的‘知’。” </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">啟示:知識(shí)需積累與驗(yàn)證,反對(duì)空想。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">現(xiàn)代引用:學(xué)術(shù)研究遵循實(shí)證方法(如雙盲實(shí)驗(yàn)),產(chǎn)品開發(fā)基于用戶調(diào)研(如小米“參與感”)。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">7·28 互鄉(xiāng)難與言,童子見,門人惑。子曰:“與其進(jìn)也,不與其退也,唯何甚?人潔己以進(jìn),與其潔也,不保其往也?!?lt;/span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">注釋</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">互鄉(xiāng):民風(fēng)閉塞之地;潔己:改過自新。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 張居正:“孔子不咎既往,勉人向善。” </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">譯文:互鄉(xiāng)童子求見,弟子困惑??鬃诱f:“應(yīng)贊許其進(jìn)步,不追究過往。人若改過自新,便應(yīng)接納。” </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">啟示:教育應(yīng)包容改過者,給予成長(zhǎng)機(jī)會(huì)。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">現(xiàn)代引用:司法中的“少年犯矯正制度”,企業(yè)招聘不歧視“職場(chǎng)重啟”者。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">7·29 子曰:“仁遠(yuǎn)乎哉?我欲仁,斯仁至矣。”</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">注釋</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 欲仁:內(nèi)心向仁。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 朱熹:“仁本在心,求則得之,非由外鑠。” </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">譯文:孔子說:“仁德遙遠(yuǎn)嗎?只要心向仁,仁便到了。” </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">啟示:仁德實(shí)踐始于內(nèi)心一念。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">現(xiàn)代引用:日常善舉(如志愿者服務(wù)),企業(yè)公益從微小做起(如員工一日捐)。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">7·30 陳司敗問:“昭公知禮乎?”孔子曰:“知禮?!笨鬃油耍疚遵R期而進(jìn)之,曰:“吾聞君子不黨,君子亦黨乎?君取于吳,為同姓,謂之吳孟子。君而知禮,孰不知禮?”巫馬期以告。子曰:“丘也幸,茍有過,人必知之?!?lt;/span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">注釋</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 昭公:魯昭公,娶同姓女違禮;黨:偏袒。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 程頤:“孔子為尊者諱,然聞過則喜?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">譯文:陳司敗指出魯昭公違禮,孔子聞后說:“我幸運(yùn),有過必被人知。” </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">啟示:面對(duì)錯(cuò)誤需坦率接受,聞過則喜。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">現(xiàn)代引用:企業(yè)公開道歉改進(jìn)產(chǎn)品(如汽車召回制度),個(gè)人接受批評(píng)并修正(如職場(chǎng)反饋機(jī)制)。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">7·31 子與人歌而善,必使反之,而后和之。</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 注釋</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 反:重復(fù)。和(hè):應(yīng)和。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 朱熹:“圣人好學(xué),聞善則欲詳究之?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">譯文:孔子與人唱歌,若對(duì)方唱得好,必請(qǐng)其重復(fù),自己再和唱。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">啟示:虛心學(xué)習(xí)他人長(zhǎng)處,不吝贊賞。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">現(xiàn)代引用:團(tuán)隊(duì)協(xié)作中肯定成員貢獻(xiàn)(如敏捷開發(fā)每日站會(huì)),文化交流中尊重他者藝術(shù)(如世界音樂節(jié))。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">7·32 子曰:“文,莫吾猶人也。躬行君子,則吾未之有得。”</span></p><p class="ql-block">注釋</p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 莫:或許;躬行:親身實(shí)踐。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 張居正:“孔子謙言己于學(xué)問或同于人,但實(shí)踐尚未純熟?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">譯文: 孔子說:“學(xué)問或許我與他人相當(dāng),但實(shí)踐君子的境界,我尚未達(dá)到。” </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">啟示:知易行難,實(shí)踐是修德的終極考驗(yàn)。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">現(xiàn)代引用:管理者不僅懂理論更需實(shí)戰(zhàn)經(jīng)驗(yàn)(如馬云“湖畔大學(xué)”案例教學(xué)),個(gè)人將讀書心得轉(zhuǎn)化為行動(dòng)(如時(shí)間管理實(shí)踐)。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">7·33 子曰:“若圣與仁,則吾豈敢?抑為之不厭,誨人不倦,則可謂云爾已矣。”公西華曰:“正唯弟子不能學(xué)也?!?lt;/span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">注釋</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 抑:不過;云爾:如此罷了。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 程頤:“孔子自謙非圣仁,唯勉力而行?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">譯文:孔子說:“圣與仁我豈敢當(dāng)?只是不懈追求、不倦教導(dǎo)而已?!惫魅A嘆:“這正是我們學(xué)不到的?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">啟示:偉大源于平凡堅(jiān)持,非遙不可及。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">現(xiàn)代引用:企業(yè)家數(shù)十年堅(jiān)守行業(yè)(如曹德旺玻璃制造),教師一生奉獻(xiàn)講</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">7·34 子疾病,子路請(qǐng)禱。子曰:“有諸?”子路對(duì)曰:“有之。誄曰:‘禱爾于上下神祇。’”子曰:“丘之禱久矣?!?lt;/span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">注釋</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 誄(lěi):祈禱文;神祇(qí):天地神靈。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 朱熹:“孔子以平生言行無非禱于天,不待臨時(shí)祈求?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">譯文:孔子病重,子路請(qǐng)求祈禱??鬃诱f:“有必要嗎?”子路引祈禱文,孔子答:“我早已在祈禱(以日常言行)?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">啟示:真正的信仰是日常踐行而非臨時(shí)抱佛腳。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">現(xiàn)代引用:企業(yè)家憑誠(chéng)信經(jīng)營(yíng)應(yīng)對(duì)危機(jī)(如福耀玻璃曹德旺拒絕行賄),個(gè)人以善行積累口碑而非臨時(shí)作秀。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">7·35 子曰:“奢則不孫,儉則固。與其不孫也,寧固?!?lt;/span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">注釋 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 孫(xùn):謙遜;固:簡(jiǎn)陋。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 程頤:“奢者失禮,儉者雖陋猶存本心?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">譯文:孔子說:“奢侈則傲慢,節(jié)儉則顯寒酸。與其傲慢,寧可寒酸?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">啟示:物質(zhì)選擇反映價(jià)值取向,謙遜重于虛榮。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">現(xiàn)代引用:年輕人拒絕“超前消費(fèi)”(如抵制校園貸),企業(yè)反對(duì)鋪張浪費(fèi)(如國(guó)企“八項(xiàng)規(guī)定”)。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">7·36 子曰:“君子坦蕩蕩,小人長(zhǎng)戚戚?!?lt;/span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">注釋</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 坦蕩蕩:心胸寬廣;戚戚:憂懼不安。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 張居正:“君子循理而行,故心廣體胖;小人逐欲不止,故憂懼叢生?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">譯文:孔子說:“君子心胸坦蕩,小人常懷憂慮?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">啟示:正直與豁達(dá)是幸福的源泉。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">現(xiàn)代引用:反腐倡廉官員心安理得(如焦裕祿式干部),職場(chǎng)誠(chéng)信者無懼審查(如審計(jì)透明企業(yè))。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">7·37 子溫而厲,威而不猛,恭而安。</span></p><p class="ql-block">注釋</p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 溫:溫和;厲:嚴(yán)肅;安:安詳。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 朱熹:“圣人氣象中和,無過不及?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">譯文:孔子溫和而嚴(yán)肅,威嚴(yán)而不兇猛,恭敬而安詳。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">啟示:修養(yǎng)的最高境界是剛?cè)岵?jì)、內(nèi)外和諧。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">現(xiàn)代引用:杰出領(lǐng)導(dǎo)者兼具親和力與權(quán)威感(如任正非管理風(fēng)格),教師嚴(yán)慈相濟(jì)贏得學(xué)生尊重。</span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">7·38 子曰:“泰伯,其可謂至德也已矣。三以天下讓,民無得而稱焉?!?lt;/span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">注釋</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 泰伯:周太王長(zhǎng)子,三讓王位;無得而稱:無法用語言贊譽(yù)。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;"> 程頤:“至德無名,唯其讓天下而不居,故民莫能名?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">譯文:孔子說:“泰伯可謂至德!三次讓出天下,百姓卻不知如何稱頌他?!? </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">啟示:真正的德行無需外顯,重在內(nèi)在境界。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">現(xiàn)代引用:匿名慈善家默默奉獻(xiàn)(如“順其自然”捐款者),科學(xué)家隱姓埋名投身研究(如“兩彈一星”元?jiǎng)祝?lt;/span></p> <p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">全篇總結(jié)</span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">《述而》38章以孔子言行展現(xiàn)儒家核心精神: </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">1. 修身之本:坦蕩豁達(dá)(7·36)、剛?cè)岵?jì)(7·37); </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">2. 處世之道:務(wù)實(shí)理性(7·20)、謙遜節(jié)制(7·35); </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">3. 價(jià)值追求:超越名利(7·38)、仁德內(nèi)化(7·29)。 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">現(xiàn)代意義 </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">個(gè)人成長(zhǎng):通過日常踐行積累德行,保持終身學(xué)習(xí); </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">社會(huì)治理:倡導(dǎo)誠(chéng)信務(wù)實(shí),抑制浮華虛妄; </span></p><p class="ql-block"><span style="font-size:20px;">文化傳承:尊重傳統(tǒng)智慧,平衡創(chuàng)新與守正。 </span></p>